System
Publiczna opieka zdrowotna w Grecji z każdym dniem staje się coraz gorsza. W ostatniej dekadzie bardzo znacząco zmniejszono środki rządowe. Wynika to z kryzysu finansowego, z którym zmaga się ten kraj. W wiadomościach telewizyjnych, prasie drukowanej i mediach elektronicznych regularnie pojawiają się historie o problemach, z którym muszą stawić czoła chorzy.
Można śmiało powiedzieć, że mniejsze zasoby nie tyle, co zrujnowały ten sektor, ale naturalnie spowodowały, że tutejsza opieka zdrowotna stała się o wiele gorsza.
Rzeczywistość jest daleka od różowych barw. Stan lokalnej medycyny i systemu opieki zdrowotnej rozpada się na oczach obywateli.
Jeśli przyjrzymy się faktom zobaczymy, że od 2009 roku spadło finansowanie szpitali publicznych, i to o ponad 50%.
Tak ogromne cięcia musiały zostawić po sobie ślad. Braki są tak oczywiste, że nie da się tego nie zauważyć. Wystarczy spojrzeć na najbardziej podstawowe materiały, tj. np.:. gaziki nasączone alkoholem, strzykawki – szpitale non stop sygnalizują luki w ich dostawach. Także zasoby ludzkie dają się we znaki – brak pielęgniarek jest jednym z największych deficytów w regionie Europy.
Nieefektywny system: niewłaściwe przepisy, słaba opieka podstawowa, brak równowagi w zespole pracowników służby zdrowia, cała seria źle przeprowadzanych zmian uprawnień i świadczeń oraz opłat, a także reform strukturalnych sprawiły, że ten sektor w znaczeniu dosłownym „choruje”.
Duży wskaźnik umieralności, wzrost zagrażających życiu infekcji, niedobór personelu i braki w sprzęcie medycznym – to największe ułomności greckiego publicznego systemu opieki zdrowotnej, które sektorowi lecznictwa wypominają media krajowe i zagraniczne. Jest aż tak bardzo źle?
Grecki system opieki zdrowotnej
Ubezpieczenia społeczne odegrały poważną rolę w rozwoju tutejszych usług medycznych. Wspomnieć należy przede wszystkim o powstałym w 1937 roku Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (IKA) i utworzonym w 1961 roku Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Rolników (OGA).
Niestety system ten do końca lat 80. był jednym z najsłabiej rozwiniętych wśród krajów OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju). Największe problemy, z którymi się zmagał dotyczyły takich kwestii, jak: braki w dostawach, źle funkcjonująca organizacja oraz finanse.
Grecki system medyczny potrzebował reformy. Ta przyszła z rokiem 1981. Ustanowiono wówczas Narodowy System Zdrowia (ESY). Celem jego istnienia było zapewnienie wszystkim obywatelom bezpłatnego, sprawiedliwego i wszechstronnego ubezpieczenia zdrowotnego.
Od wczesnych lat 90. do dnia kryzysu gospodarczego nie dało się nie zauważyć inwestycji w tym sektorze.
Naturalną koleją rzeczy postanowiono położyć nacisk na reformę związaną z zarządzaniem i przeorganizowaniem systemu. Niestety wprowadzane zmiany przeprowadzano nieudolnie, a późniejszy nacisk zw. ze spełnieniem celów budżetowych tylko pogorszył sytuację.
Trzeba zaznaczyć, że właśnie w tym czasie zaczęła się metamorfoza prywatnego sektora – dziś stanowi połowę wydatków na opiekę zdrowotną.
Grecja w tej chwili charakteryzuje się systemem mieszanym: NHS, publiczne fundusze ubezpieczeń i sektor prywatny tworzą różne świadczenia usług opieki zdrowotnej.
Narodowy Fundusz Zdrowia w Grecji
NHS prezentuje się w taki oto sposób:
-
pod swoimi skrzydłami ma szpitale ogólne i specjalistyczne,
-
ma do dyspozycji ok. 40 tys. łóżek w szpitalach finansowanych z budżetu państwa i funduszy ubezpieczeń społecznych (w różnych źródłach te dane oscylują w granicach od 40 do nawet 46 tys. łóżek),
-
zapewnia opiekę w nagłych wypadkach, pomoc ambulatoryjną i stacjonarną.
Ponadto istnieje ok. 13 szpitali wojskowych i 2 szpitale uniwersyteckie zarządzane odpowiednio przez ministerstwa obrony i edukacji. Te placówki mają do dyspozycji ok. 4 tys. „łóżek”.
Nie można też zapomnieć o tym, że grecki publiczny system opieki zdrowotnej obejmuje także około 200 ośrodków opieki podstawowej opieki zdrowotnej i 1500 wiejskich placówek medycznych. Zajmują się one świadczeniem bezpłatnych usług podstawowej opieki zdrowotnej na obszarach wiejskich. Finansuje je budżet państwa.
Siedem Regionalnych Urzędów Zdrowia zajmuje się natomiast zarządzaniem podstawowym, średnim i wyższym szczeblem publicznego systemu opieki zdrowotnej. Prowadzą je dyrektorzy wykonawczy, którzy podlegają Ministerstwu Zdrowia i Solidarności Społecznej.
Minister Zdrowia i Solidarności Społecznej
-
rozwój polityki zdrowotnej,
-
koordynację świadczenia opieki zdrowotnej,
-
ministerstwo sprawuje również nadzór nad takimi instytucjami, jakimi są: Narodowa Organizacja Leków, Narodowa Służba Ratunkowa, Krajowe Centrum Chorób Społecznych i różne inne wyspecjalizowane instytucje.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że w Grecji istnieje 283 szpitali – publicznych i prywatnych. Największa ich ilość znajduje się w regionie Attica.
Rola funduszy ubezpieczeń społecznych
W Grecji istnieje ok. 30 funduszy ubezpieczeń społecznych. Kupują one usługi opieki zdrowotnej od NHS-u, ale także od prywatnych usługodawców. Większość funduszy to niezależne podmioty obejmujące różne grupy zawodowe nadzorowane przez Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych. Każdy zapewnia inne korzyści i zasięg. Oprócz zakupu usług, fundusze gwarantują również usługi opieki zdrowotnej za pośrednictwem własnych centrów.
-
IKA obejmuje 50% ludności,
-
OGA obejmuje 20% ludności,
-
Fundusz dla Handlowców, Producentów i Pokrewnych Zawodów (OAEE) obejmuje 13% ludności,
-
Fundusz Służb Cywilnych (OPAD) obejmuje 12% populacji.
Grecki sektor prywatny
-
lekarzy,
-
miejsc praktyk,
-
centrów diagnostycznych,
-
laboratoriów,
-
szpitali.
Śmiało można powiedzieć, że grecki system opieki zdrowotnej odnotował wiele zmian
i aktualnie zmierza ku prywatyzacji.
A co wpływa na prywatyzację lokalnego systemu opieki zdrowotnej?
-
wzrost gospodarczy,
-
niezadowolenie społeczeństwa z dostępu i jakości opieki publicznej,
-
nadpodaż lekarzy i innych prywatnych usług, które zwiększają popyt na opiekę zdrowotną poprzez zjawiska popytowe indukowane przez dostawcę.
Publiczny system opieki zdrowotnej
Wynagrodzenia pracowników są pokrywane bezpośrednio z budżetu państwa, podczas gdy pozostałe wydatki mają pokrywać koszty usług ubezpieczeniowych i pacjentów.
Opłaty są obliczane na podstawie skomplikowanego systemu zwrotu kosztów:
-
w niektórych przypadkach dotyczy tylko okresu hospitalizacji,
-
w innych w przypadku wydatkowanych środków i leków,
-
w jeszcze innych na podstawie wcześniej ustalonej opłaty za podjętą interwencję.
Budżet opieki zdrowotnej jest ustalany corocznie przez Ministerstwo Finansów. Podatki stanowią 70% finansowania NHS, reszta funduszy pochodzi z ubezpieczeń społecznych i płatności spoza własnej kieszeni.
Sektor prywatny jest finansowany z opłat na rzecz kasy chorych, prywatnych ubezpieczeń i samych pacjentów.
Stan zdrowia zdrowia Greków według WHO
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w swoim raporcie podkreśla, że z perspektywy historycznej stan zdrowia ludności greckiej był najlepszy w regionie Europy. W świetle wielu doniesień medialnych może to wprowadzać w lekką konsternację.
Przed 2004 rokiem obserwowano tu poprawę stanu zdrowia mierzoną takimi wskaźnikami, jak długość życia i umieralność, ale te zmiany zachodziły w Grecji wolniej niż w innych krajach Unii Europejskiej.
Dane WHO mówią o tym, że przeciętna długość życia wzrosła do 69 lat dla mężczyzn i do 73 lat dla kobiet.
Wydłużenie wieku związane jest głównie ze zmniejszeniem umieralności z powodu chorób układu krążenia i nowotworów złośliwych.
Wciąż spada wskaźnik umieralności z powodu chorób zakaźnych i zewnętrznych, urazów i zatruć śmierci.
Natomiast wzrósł odsetek śmiertelności związany z chorobami układu oddechowego, tym samym odzwierciedlając dużą ilość palaczy.
Warto podkreślić, że to właśnie w Grecji jest najwyższy wskaźnik śmiertelności w wypadkach drogowych w stosunku do całej UE.
Przedwczesna śmiertelność, w szczególności z chorób sercowo-naczyniowych, jest znacznie wyższa niż przeciętna w regionie europejskim.
Częstość występowania chorób zakaźnych jest na ogół niska, z wyjątkiem przypadków HIV i AIDS – te gwałtownie wzrosły w ciągu ostatnich kilku lat. Zakres szczepień jest jednak wysoki.
Zgony z powodu chorób układu krążenia, nowotworów złośliwych (rak) i zewnętrzne przyczyny urazów i zatruć (wypadki, samobójstwa i zabójstwa) są głównymi zabójcami w regionie. W Grecji spowodowały 72% wszystkich zgonów w 2011 roku.
Niepokój budzą dane dotyczące przyczyn zgonów. 11% zgonów w 2011 roku przypisano do przyczyn źle zdefiniowanych. Jest to jedna z najwyższych proporcji w całej Unii Europejskiej.
Standardowa stopa zgonów na rok 2011 według statystyk WHO wyliczona na przestrzeni jednego roku wśród 100 tys. osób /różnica od 2000 roku:
Z różnych przyczyn zmarło w Grecji 547,9 osób, to o 22,3% mniej niż w przeszłości. Porównując to z regionem Europy było to 788,3 osób (spadek o 18,2%), natomiast w Unii Europejskiej 523 (spadek o 20,3%).
System opieki zdrowotnej jest zorientowany na leczenie. Niestety sieć publicznych usług zdrowotnych jest niedorozwinięta. Charakteryzuje się również dużą gęstością lekarzy, małą ilością pielęgniarek i wysokim wskaźnikiem hospitalizacji. Do tego boryka się z wieloma przyziemnymi problemami. Jedno jest pewne – kryzys gospodarczy mocno odbił się na tym sektorze i Grecja będzie potrzebowała jeszcze sporo czasu i mądrze przeprowadzanych reform, aby postawić go na nogi.
Osoby pragnące zgłębić większą ilość materiałów na ten temat odsyłamy do informacji źródłowych. Każdy, kto nie poradzi sobie z językiem greckim, a nie chce bazować jedynie na dokumentach anglo- i polskojęzycznych powinien wziąć pod uwagę pomoc profesjonalnego tłumacza – z jego pomocą szybko otrzymasz rzetelne informacje z interesującymi cię danymi.
