W większości europejskich i światowych rankingów dotyczących opieki medycznej Norwegia znajduje się na samym szczycie list. Raport „Health Statistic for the Nordic Countries 2015” przygotowany przez Nordic Medico-Statistical Committee wręcz ocenia tutejszą służbę zdrowia niemal jako idealną. Charakterystyczną cechą miejscowego systemu jest to, że państwo pokrywa prawie wszystkie wydatki pacjenta. W 2010 roku 9,4% PKB przeznaczono na ochronę zdrowia, z czego jedynie 1,4% stanowiły środki prywatne. W 2018 roku rząd norweski zwiększył wydatki i fundusze dla sektora opieki zdrowotnej o 2% w porównaniu do roku 2016 – zabieg ten ma na celu skrócenie czasu oczekiwania i poprawę usług zdrowotnych.
Nie znasz norweskiego, a czeka cię wyjazd do Norwegii? Martwisz się, że samodzielnie nie pokonasz formalności związanych np. z wypełnieniem różnych dokumentów? Najważniejsze to mieć dobry plan i przygotować się na taką okoliczność. Wyjściem z takiej sytuacji jest pomoc osoby władającej tym językiem lub wsparcie się doświadczeniem i wiedzą zawodowego tłumacza.
Norwegia ma jeden z najlepiej działających systemów opieki zdrowotnej na świecie, przewyższając wiele europejskich odpowiedników pod względem różnych wskaźników w tym sektorze. Jak podaje Norwegian Institute of Public Health /NIPH stan zdrowia w Norwegii jest na ogół dobry, z wyższą średnią długością życia oraz niższą zachorowalnością i śmiertelnością niż średnia OECD.
Zdrowie Norwegów
Nadwaga otyłość i cukrzyca: Zwiększenie częstości występowania nadwagi, otyłości i cukrzycy jest negatywną tendencją w OECD, która dotyczy również Norwegii. Trzeba jednak zaznaczyć, że jej występowanie w tym kraju jest niższe od średniej Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.
Wskaźniki otyłości wzrosły umiarkowanie w ciągu ostatnich kilku lat, a ostatnia prognoza Światowej Organizacji Zdrowia przewiduje, że jej występowanie w grupie osób dorosłych w 2020 roku będzie stanowić 20% wśród mężczyzn i 13% wśród kobiet.
Spożycie alkoholu i tytoniu: Statystyki tu są korzystniejsze w porównaniu z innymi krajami OECD – Norwedzy mniej piją i palą, natomiast w ich diecie obecnych jest więcej owoców. Szczególnie pozytywne jest to, że odsetek nastolatków, którzy palą, należy do najniższych w państwach należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju. Z drugiej strony tutejsza młodzież zalicza się do najmniej aktywnych fizycznie.
Ogólny stan zdrowia ludności jest uważany za dobry, a średnia długość życia jest powyżej przeciętnej europejskiej i wynosi prawie 82 lata.
Czy wiedziałeś, że…: Patrząc na dysproporcje między całkowitą długością życia a rokiem życia między kobietami i mężczyznami, różnica jest mniejsza w Norwegii niż w innych krajach, tj. Dania, Finlandia czy Szwecja.
Wskaźnik umieralności niemowląt wynosi około 2,4 na 1000 żywych urodzeń.
Dlaczego mieszkańcy Norwegii żyją coraz dłużej?
Eksperci jako jeden z bardziej znaczących czynników podają spadek śmiertelności z powodu chorób krążenia – to jedna z głównych przyczyn zgonów w tym kraju, szacowana na ok. 31% wszystkich przypadków śmierci.
Drugą najczęstszą przyczyną śmierci w Norwegii są nowotwory złośliwe, które stanowią ok. 25,7% zgonów, a trzecia związana jest z chorobami układu oddechowego na poziomie ok. 10,7%.
Wydatki na publiczną opiekę zdrowotną
-
Obecnie około 86,5% łącznych wydatków na opiekę zdrowotną pochodzi ze źródeł publicznych, tj. rząd krajowy, hrabstwa i gminy.
-
Natomiast 13,5% pochodzi ze źródeł prywatnych, od pracowników, pracodawców, a także z opłat ponoszonych przez pacjentów z własnych kieszeni.
Jak podaje TFORG pod względem faktycznych wydatków, opieka specjalistyczna stanowi około 46% całkowitych wydatków, a następnie znajduje się długoterminowa opieka pielęgniarska na poziomie 27%. Dodatkowo ok. 11% wydaje się na leki, urządzenia medyczne i inne urządzenia dla pacjentów.
Chociaż rola dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych w Norwegii jest nadal uważana za nieistotną, w ciągu ostatnich kilku lat wzrosła liczba prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych. Największa kwota prywatnych wydatków trafia na rynek farmaceutyczny i opiekę stomatologiczną.
Norwegia ma jeden z najwyższych wydatków na zdrowie przypadający na 1 mieszkańca. Wyróżnia się najwyższymi środkami przeznaczonymi na opiekę długoterminową i największą liczbą pielęgniarek na mieszkańca w OECD.
Masz świadomość, że…: W 2016 roku wydatki na opiekę zdrowotną w Norwegii wynosiły ok. 6,647 USD na 1 osobę i były jednymi z najwyższych na świecie.
Norweska służby zdrowia
Zastanawiasz się jak przejść przez wszelkie formalności bez znajomości języka norweskiego? W poważnych sprawach translator Google to o wiele za mało, tego rodzaju pomoc może jedynie nam rozjaśnić rozumienie tekstu, ale zupełnie nie sprawdza się w poważnych sprawach. Najbezpieczniej skonsultować swoją sytuację z zawodowym tłumaczem.
-
Norweski system opieki zdrowotnej opiera się na zasadach powszechnego dostępu, decentralizacji i swobodnego wyboru dostawcy.
-
Obowiązuje całkowicie bezpłatna opieka medyczna dla osób poniżej szesnastego roku życia.
-
Każdy członek norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych ma prawo dostępu do usług opieki zdrowotnej. Chociaż leczenie nie jest bezpłatne, obowiązują roczne limity na pokrycie kosztów opieki zdrowotnej.
-
Wszystkie szpitale publiczne w Norwegii są zarządzane przez cztery Regionalne Urzędy Zdrowia (RHA) nadzorowane przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki. Opłacane są z budżetu krajowego.
-
Wizyta u lekarza jest zasadniczo bezpłatna, ale za wszelkie dodatkowe materiały i sprzęt medyczny bardzo często pacjent musi zapłacić z własnej kieszeni.
-
Jeśli czeka nas pobyt w szpitalu, wszystkie bezpośrednie koszty opieki zdrowotnej są pokrywane z ubezpieczenia. Gdy żaden szpital w Norwegii nie jest w stanie leczyć pacjenta, leczenie za granicą jest bezpłatne.
-
Kraj ma najwyższy odsetek pielęgniarek i położnych w Europie. Według danych z 2015 roku 1744 z nich przypadało na 100 000.
Publiczna opieka medyczna w Norwegii jest powszechnie dostępna, ale trzeba liczyć się z pewnymi płatnościami.
Dzieci i młodzież do szesnastego roku życia, a także kobiety w ciąży i te karmiące piersią mają zagwarantowaną bezpłatną opiekę zdrowotną. Pozostali obywatele są zobowiązani do opłacania składek, aby móc korzystać z publicznego systemu opieki medycznej.
Każdy, kto wnosi swój wkład w krajowy system ubezpieczeń społecznych, może korzystać z jego usług. Jeśli jesteś objęty ubezpieczeniem otrzymasz pełny zwrot wszystkich kosztów:
-
związanych z porodem,
-
leczeniem dzieci poniżej 16 roku życia,
-
za leczenie wszelkich urazów związanych z pracą.
Część kosztów opieki zdrowotnej będzie objęta programem tzw. współpłatności, niewielką opłatą za pewne rzeczy, tj. wizyty u lekarza rodzinnego czy leki na receptę.
Rejestracja: Zanim jednak skorzysta się z opieki zdrowotnej, trzeba być zarejestrowanym w Krajowym Rejestrze jako mieszkaniec lokalnej gminy.
Jeśli planujesz pracować w Norwegii przez rok lub dłużej – automatycznie zostajesz członkiem ubezpieczeń społecznych. Jesteś włączony w system wraz z chwilą rozpoczęcia płacenia podatków.
To ważne: Jeśli mieszkasz w Norwegii, ale nie masz dostępu do publicznej opieki zdrowotnej, powinieneś zadbać o prywatne ubezpieczenie zdrowotne. W przeciwnym razie w przypadku kontaktu z tutejszą służbą zdrowia, będziesz musiał zapłacić pełne koszty leczenia.
Czy wiedziałeś, że…: W raporcie z 2000 roku Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) norweski system opieki zdrowotnej uplasował się na 11. miejscu pod względem ogólnej wydajności.
Według Europejskiego Konsumenckiego Indeksu Zdrowia /Euro Health Consumer Index w 2015 roku norweski system opieki zdrowotnej uplasował się na 3. miejscu w Europie, ale miał niewytłumaczalnie długie listy oczekujących. W 2017 roku Norwegia spadła o jedną pozycję w dół – znalazła się na 4. miejscu – z 850 pkt. Warto zaznaczyć, że straciła prawie 100 z brakujących 150 do ideału 1000 punktów ze względu na niewytłumaczalną sytuację z listą oczekujących.
Czy wiesz, że…: Europejski Konsumencki Indeks Zdrowia /Euro Health Consumer Index /EHCI – to niezależny monitoring opieki zdrowotnej w 36 krajach. Od 2005 roku z jego pomocą można porównać kluczowe wartości w opiece zdrowotnej, z punktu widzenia pacjenta i konsumenta.
Jak to działa w praktyce?
Rząd centralny ponosi ogólną odpowiedzialność zarządczą i finansową za sektor szpitalny.
Władze lokalne na poziomie gmin organizują i finansują podstawowe usługi opieki zdrowotnej.
Tutejsza służba zdrowia finansowana jest z podatków, a także ze składek pracowniczych i związanych z dochodami oraz z płatności bezpośrednich.
-
Wszyscy mieszkańcy są objęci ubezpieczeniem społecznym (Folketrygden, NIS), które jest zarządzane przez Norweską Administrację ds. Zdrowia (Helseøkonomiforvaltningen, HELFO).
-
Prywatne ubezpieczenie medyczne jest ograniczone.
Choć polityka opieki zdrowotnej jest kontrolowana centralnie, odpowiedzialność za zapewnienie usług na właściwym poziomie leży na poziomie lokalnym. To władze regionalne, te na poziomie gmin, organizują i finansują podstawowe usługi opieki zdrowotnej. Rząd centralny ponosi ogólną odpowiedzialność zarządczą i finansową za sektor szpitalny. Natomiast cztery regionalne władze służby zdrowia w Norwegii kontrolują świadczenie specjalistycznych usług zdrowotnych przez 27 zakładów opieki zdrowotnej.
Większość szpitali w Norwegii to szpitale publiczne, finansowane i będące własnością państwa. Niewielka liczba szpitali jest własnością prywatną, ale te również finansowane są przez społeczeństwo.
Ministerstwo Zdrowia i Opieki jest organem ustawodawczym, natomiast Norweska Agencja ds. Produktów Leczniczych (Statens legemiddelverk, NoMA) odpowiada za pozwolenie na dopuszczenie do obrotu, klasyfikację, czujność, ceny, refundację i dostarczanie informacji o lekach lekarzom przepisującym lek oraz opinii publicznej.
HELFO decyduje o refundacji leków dla poszczególnych pacjentów. Monitoruje również recepty wydawane przez lekarzy ambulatoryjnych.
Zasadniczo jedynie apteki społecznościowe i szpitalne mogą wydawać leki. Ponadto wydawane są one przez małe placówki należące do aptek. Sklepy spożywcze, stacje benzynowe, mogą dystrybuować ograniczoną listę medykamentów.
Obywatele Europy
Weź ze sobą EKUZ: Dostępna dla wszystkich obywateli krajów EOG i Szwajcarii Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) daje prawo do pokrycia pilnej opieki zdrowotnej w Norwegii na tych samych warunkach, które przysługują obywatelom norweskim.
Jak działa EKUZ w praktyce?
Jeśli pokażesz swoją EKUZ, powinieneś zostać obciążony jedynie standardowymi opłatami obowiązującymi pacjentów w Norwegii. Są one takie same dla obcokrajowca, jak dla mieszkańca Norwegii stąd nie podlegają zwrotowi.
Natomiast jeśli musiałeś ponieść pełne koszty opieki medycznej, po powrocie do domu zwróć się do publicznej służby zdrowia w kraju ojczystym o zwrot kosztów.
To ważne: karta EKUZ nie zastępuje ubezpieczenia. Jeśli zachorujesz w Norwegii, ale twój stan nie jest uznawany za pilny, posiadanie własnego polisy ubezpieczeniowej jest jedynym sposobem na uniknięcie sporego rachunku.
Osoby spoza Europy
Turyści ze wszystkich innych krajów nie są uprawnieni do zwrotu kosztów leczenia w Norwegii. Jednak każdy, kto przebywa w Norwegii ma prawo do opieki medycznej, o ile jest to nagła potrzeba.
Obywatele niektórych krajów mogą mieć określone uprawnienia w drodze obustronnej umowy ich państwa z Norwegią – warto sprawdzić to przed podróżą.
Turystycznie lub zawodowo wyjeżdżasz do Norwegii? Nie znasz norweskiego, a masz świadomość, że będą potrzebne ci tłumaczenia pewnych dokumentów lub informacji – jeszcze przed podróżą zadbaj o wszelkie niezbędne translacje. Pomocy możesz szukać wśród znajomych władających językiem norweskim lub udając się do cieszącego się dobrą opinią biura tłumaczeń.
