Choć Rosja dysponuje ok. 40% światowych zasobów naturalnych, bogactwa te niestety mają ograniczone korzyści dla zdrowia obywateli. Średnia długość życia mężczyzny w Rosji jest o 13 lat niższa niż w przypadku przedstawicieli tej samej płci na całym świecie. Państwo uważane jest za jedno z największych mocarstw na naszym globie, ale cierpi na zarażenie wirusem HIV wyższe niż w większości krajów rozwijających się. Mało tego, tutejsza populacja wykazuje jeden z najwyższych wskaźników alkoholizmu na Ziemi. Te poważne problemy zdrowia publicznego w Rosji wynikają ze złożonych i głęboko zakorzenionych norm społecznych w połączeniu z polityką rządu, która do tej pory nie wykazywała wystarczającego zainteresowania naprawieniem tych problemów.
Czeka cię długa podróż lub służbowy wyjazd do Rosji? Martwisz się, że twój rosyjski jest zbyt słaby, aby poradzić sobie z samodzielnym przebrnięciem przez różnego rodzaju formalności? Najważniejsze, aby jeszcze przez podróżą przemyśleć wszystkie istotne kwestie, które będą wymagały od ciebie zmierzenia się z obcym językiem. Następnie, przygotuj się na stawienie im czoła. Zawsze znajdzie się ktoś, kto ci pomoże. Natomiast profesjonalną pomoc uzyskasz w Biurze Tłumaczeń SuperTłumacz!
Służba zdrowia w Rosji
W czasach Związku Radzieckiego służba zdrowia została uznana za podstawowe prawo człowieka i była dostępna dla wszystkich obywateli. Państwo posiadało placówki opieki zdrowotnej i zatrudniało wszystkich lekarzy i pracowników służby zdrowia. Lekarze byli przepracowani, brakowało zasobów i szkoleń, otrzymywali też rekompensaty odpowiadające płacy zwykłego robotnika. Szpitale nie miały podstawowego wyposażenia, wystarczającej liczby łóżek, hydrauliki i właściwej higieny. Łapówki w celu uzyskania szybszej lub wyższej jakości leczenia stały się koniecznością, a zatem szybko stały się powszechne. Jak podkreśla raport The Yale Global Health Rewiew, system sowiecki był nieekonomiczny i nieefektywny, ale był wolny.
Po upadku Związku Radzieckiego nowa Federacja Rosyjska poprzez zapisy w konsytuacji obiecała powszechną opiekę zdrowotną. W 1996 roku słowa te zostały wprowadzone w życie. Stało się tak dzięki obowiązkowemu mechanizmowi ubezpieczenia zdrowotnego. Niestety, nowy system zachował wiele problemów starego radzieckiego modelu. Nie da się nie zauważyć, że lekarze pozostają niedostosowani. Standardem jest, że zwykle nie mają więcej niż dwóch lat kształcenia medycznego po ukończeniu studiów licencjackich. Do tego w szpitalach widać brak funduszy niezbędnych do zakupu najpotrzebniejszych zasobów.
Jak podaje raport The Yale Global Health Review, roczne wydatki na opiekę zdrowotną w Rosji osiągają zaledwie 158 USD na mieszkańca, w przeciwieństwie do 4 187 USD w USA.
Wiele cennych publikacji dotyczących sytuacji w służbie zdrowia w Rosji można znaleźć w anglojęzycznych publikacjach. Natomiast materiały źródłowe przygotowywane przez tamtejszy rząd i różne jego organy czy krajowe organizacje najczęściej dostępne są wyłącznie w języku rosyjskim.
Alkoholizm
Dla wielu osób może zabrzmieć to nieprawdopodobnie, ale pokaźny procent Rosjan, szczególnie mężczyzn w wieku produkcyjnym, chcąc pomóc sobie w walce z chorobami przewlekłymi lub epidemiami wirusów, pije tyle, że zapijają się na śmierć.
Spożycie alkoholu przez Rosjan należy do najwyższych na świecie, a wskaźnik zgonów związanych z alkoholem jest dziesięciokrotnie wyższy niż w innych państwach.
Szacuje się, że w Rosji umiera pół miliona ludzi każdego roku od chorób bezpośrednio związanych z piciem alkoholu, w tym marskości wątroby i zatrucia alkoholem. Biorąc pod uwagę także zgony z innych przyczyn, ale powiązane z alkoholem, tj.: wypadki, zabójstwa, samobójstwa i zatrucia liczba ta przekracza ponad 1,2 miliona.
Czy wiedziałeś, że…: Alkohol jest drugą najczęstszą przyczyną śmierci w Rosji po chorobie sercowo-naczyniowej.
Na przestrzeni dziejów rosyjscy władcy od carów do obecnego prezydenta stosowali taktykę obniżania cen wódki, aby kontrolować populację i zdobywać popularność, pomimo bezpośredniego wpływu na śmiertelność kraju.
HIV i narkotyki
Około miliona osób w Rosji zostało zdiagnozowanych jako nosiciele wirusa HIV. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia kolejny milion osób zakażonych wirusem HIV pozostaje niezdiagnozowanych.
Jeszcze bardziej niepokojący jest fakt, że 80% nosicieli wirusa HIV ma mniej niż 30 lat, co wskazuje, że w przeciwieństwie do alkoholizmu jest on współczesną epidemią.
Według danych szacunkowych Organizacji Narodów Zjednoczonych w 2013 roku diagnozy dotyczące HIV wzrosły o 30% na przestrzeni 2010-2013 roku.
Oszacowano również, że w 2013 roku aż 98% nowych zakażeń miało miejsce w przypadku osób zażywających narkotyki dożylnie.
Kolejnym komplikowaniem fatalnego stanu zdrowia epidemii jest fakt, że ogromna liczba Rosjan cierpi na uzależnienie od opioidów, a problem ten jest głęboko związany z HIV. W rzeczywistości epidemia HIV rozpoczęła się od infekcji wśród użytkowników opioidów. W 2008 roku 80% wszystkich zakażeń wirusem HIV wiązało się z zażywaniem narkotyków w formie iniekcji, a w 2010 roku World Drug Report sugerował, że około 1,6 miliona Rosjan regularnie używa opioidów. Problem ten pogarsza fakt, że pozostają one tanie w Rosji, ponieważ kraj ten jest preferowaną drogą dla heroiny przemycanej z Azji Środkowej do Europy. Ostatnio epidemia HIV rozprzestrzeniła się poza tradycyjne grupy ryzyka w ogólną populację. Od 2013 roku odsetek zainfekowanych przez narkotyki spadł do 50%, a 42% nowych zakażeń powstało w wyniku kontaktów heteroseksualnych.
HIV unaocznia stan rosyjskiej służby zdrowia: Epidemia pokazuje poważny brak wykształcenia wśród pracowników służby zdrowia: wielu z nich zgłasza obawy, że przypadkowy kontakt związany z leczeniem osób z HIV/AIDS doprowadzi do zakażenia ich chorobą. Jeden na czterech studentów szkoły pielęgniarskiej wierzy, że wszyscy homoseksualiści mają AIDS. Te nieporozumienia idą w parze z głęboko zakorzenionym społecznym piętnem otaczającym HIV i społeczność LGBT w Rosji. W kontekście opieki zdrowotnej stygmat prowadzi do łamania zasad poufności, odmowy opieki i upokarzających praktyk. To piętno prowadzi również do tego, że ludzie unikają poszukiwania leczenia z obawy przed ostracyzmem ich lub swojej rodziny.
Gruźlica Rosja
Rosnące rozpowszechnienie HIV doprowadziło również do niedawnego odrodzenia się gruźlicy w Rosji. Jak podaje raport The Yale Global Health Review do 2005 roku liczba przypadków gruźlicy potroiła się do prawie 150 na 100 000 osób rocznie. W dużej mierze w wyniku trwającej epidemii w rosyjskich więzieniach.
Wysoki wskaźnik śmiertelności
Najczęstszą przyczyną śmierci w Rosji jest choroba sercowo-naczyniowa, która stanowi 57% wszystkich zgonów. Głównym czynnikiem powodującym choroby układu krążenia jest wysokie ciśnienie krwi. Szacuje się, że 39,7% rosyjskich dorosłych cierpi na nadciśnienie tętnicze.
Rosyjski system opieki zdrowotnej raczej przeznacza większość swojej uwagi i zasobów na nagłe problemy zdrowotne, a nie na skuteczne długoterminowe leczenie przewlekłych chorób.
Szacuje się, że samo ulepszenie leczenia nadciśnienia może zwiększyć oczekiwaną długość życia w Rosji o 0,93 roku.
Palenie papierosów
Rosja jest również światowym liderem w używaniu tytoniu. W przypadku 60% dorosłej populacji mężczyzn i 39% całej dorosłej populacji, ma najwyższe rozpowszechnienie wśród palaczy na świecie.
Około 1/3 wszystkich nowotworów na świecie jest wynikiem używania tytoniu, a liczba ta rośnie jeszcze bardziej w Rosji. Palenie powoduje rocznie około 332 000 zgonów, co stanowi do 30% wszystkich przypadków śmierci mężczyzn.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyższe podatki, aby zmniejszyć ryzyko biernego palenia, zakaz reklamy tytoniu i programy promujące zaprzestanie palenia w celu zmniejszenia odsetka osób sięgających po papierosy.
Jeszcze bardziej zniechęcający jest fakt, że jedna czwarta rosyjskiej młodzieży pali.
Kolejną przeszkodą w skutecznej polityce antynikotynowej jest popularny pogląd, nawet wśród pracowników służby zdrowia, że palenie jest zaburzeniem psychiatrycznym bez fizjologicznego komponentu. Najważniejsze terapie oferowane osobom pomagającym rzucić palenie polegają na hipnozie, akupunkturze i terapii poznawczo-behawioralnej. Dodatkowo, większość ośrodków leczenia uzależnień jest zalewana alkoholikami i osobami zażywającymi narkotyki dożylnie, stąd leczenie palaczy pozostaje mało priorytetowe.
Opieka zdrowotna
Co gorsza, pomimo nieokiełznanych problemów zdrowotnych, przed którymi staje ludność, rosyjska władza wprowadziła politykę wynagradzającą redukcję systemu opieki zdrowotnej. Ta „optymalizacja” oficjalnie rozpoczęła się w 2013 roku, ale wysiłki mające na celu obniżenie kosztów opieki zdrowotnej zaczęły się znacznie wcześniej.
W latach 2005-2013 liczba podmiotów świadczących opiekę zdrowotną została zmniejszona z 8 249 do 2085, a na obszarach wiejskich zmniejszyła się z 2631 do 124,40.
W rezultacie wskaźniki umieralności nadal rosną. W 2014 roku całkowita śmiertelność wzrosła o 2,6% w stosunku do 2013 roku. Tylko w pierwszych dwóch miesiącach 2015 roku śmiertelność wzrosła o 2,2% w stosunku do tego samego okresu w 2014 roku.
Wzrost śmiertelności prawdopodobnie wynika bezpośrednio z redukcji zatrudnienia personelu. Pracownicy służby zdrowia zwalniani są masowo, pomimo poważnego niedoboru.
Obecnie w Rosji jest 64 900 lekarzy, a jeśli plan zostanie zrealizowany, będzie ich tylko 50 800 do końca 2018 roku.
Biorąc pod uwagę spadające ceny ropy naftowej i sankcje gospodarcze wobec Rosji, rząd twierdzi, że konieczne są cięcia wydatków na ochronę zdrowia. Innym czynnikiem powodującym te cięcia jest dramatyczny wzrost wydatków na cele wojskowe i interwencje.
Przeciętny człowiek w Rosji umiera zanim osiągnie wiek 65 lat.
Rosyjska służba zdrowia
Jeśli Rosja chce poprawić kondycję zdrowotną społeczeństwa i większych jakość opieki medycznej, musi przyjąć skuteczną politykę zapobiegającą chorobom przewlekłym i poprawić opiekę nad pacjentami.
Także sprzedaż wódki i tytoniu wymaga większej regulacji i wyższych cen. Problemem jest także homofobia i wynikająca z tego stygmatyzacja HIV.
Kraj musi także ograniczyć korupcję w ramach swojego systemu medycznego, a odpowiednia polityka rządowa musi być wprowadzona w celu zapewnienia wyższych standardów zarówno dla lekarzy, jak i pielęgniarek.
A co najważniejsze, należy zwiększyć finansowanie szpitali. Zaniedbania i korupcyjne działania rządu zaostrzyły problemy, pozwalając im stać się endemicznymi. Te błędy już spowodowały, że przeciętna długość życia w Rosji spadła trzynaście lat poniżej poziomu każdego innego rozwiniętego narodu.
Chcąc być jak najbliżej rosyjskiej rzeczywistości, czytaj rosyjskojęzyczną prasę i materiały rządowe wystosowane do mieszkańców kraju i obcokrajowców odwiedzających Rosję. To prawda, że większość informacji dotyczących tamtejszej służby zdrowia jest wielce niepokojąca, ale jakość opieki zależy tam mocno od regionu i jego zamożności gospodarczej. Wyjeżdżając do Rosji warto dokładnie rozeznać się w temacie.
